Sigorta Tahkim Başvurusu Destekten Yoksun Kalma, İş Gücü Kaybı ve Araç Değer Kaybı Tazminatı
Av.Can DEMÄ°RCAN
Ülkemizde araç sayısı yıllar içerisinde hızla yükselmektedir.2001 yılında trafikte 8 milyon araç varken 2022 yılında trafikte kayıtlı araç sayısı 25 milyonun üzerine çıkmıştır. Araç miktarındaki hızlı yükseliÅŸ trafik kazalarının da artmasına neden olmuÅŸtur. 2021 yılı Emniyet MüdürlüÄŸü istatistiklerine göre 430.2400 kaza meydana gelmiÅŸtir. Bu kazalardan 2.032 tanesi ölümlü, 185.492 tanesi yaralanmalı ve 242.680 tanesi maddi hasarlı kazalardır.
Trafik kazaları neticesinde tazmini mümkün olmayan zararlar meydana gelebilmektedir. Bu zararların büyük kısmı etkin hukuki yolların izlenmemesi nedeniyle tazmin edilememektedir. Evrakların doÄŸru deÄŸerlendirilememesi, dava sürelerinin kaçırılması veya hukuki hakların bilinmemesi zararların tazmin edilememesinin baÅŸlıca sebepleridir. Bu yazımda trafik kazalarına iliÅŸkin baÅŸlıca tazminat kalemleri üzerinde duracağım. Bunlar destekten yoksun kalma, iÅŸ gücü kaybı ve araç deÄŸer kaybı tazminatıdır. Olayın özelliÄŸine göre baÅŸka tazminat kalemleri de oluÅŸabilmektedir.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
Trafik kazası nedeniyle ölüm meydana gelmesi durumunda, ölen ÅŸahsın mirasçılarının talep edebileceÄŸi bir tazminat türüdür. Burada önemli olan ölen kiÅŸiden destek alındığının kanıtlanabilmesidir. Anne, baba, kardeÅŸ, eÅŸ ve çocuklar mahrum kaldıkları desteÄŸe karşılık gelen miktarda, kazaya sebebiyet veren kiÅŸilerin kusuru oranında tazminat talep edebilir. Tazminatın miktarı bilirkiÅŸi marifeti ile hesaplanmaktadır.
Ä°ÅŸ Gücü Kaybı Tazminatı
Trafik kazası neticesinde yaralanan kiÅŸinin kalıcı olarak iÅŸ göremez hale gelmesi durumunda iÅŸ gücü kaybı tazminatı talep edilebilir. Burada tamamen iÅŸ göremez hale gelinmiÅŸ olması gerekmemektedir. %1 dahi iÅŸ gücü kaybı bulunuyor ve bu kalıcı bir kayıp ise iÅŸ gücü kaybı tazminatı talep edilebilecektir.
Değer Kaybı Tazminatı
Trafik kazası nedeniyle araçlarda meydana gelen maddi hasarın giderilmesi sonucu araçta meydana gelen deÄŸer kaybının tazminine iliÅŸkindir. DeÄŸer kaybı tazminatının amacı araç sahibini kazanın meydana gelmeden önceki ekonomik koÅŸullarına kavuÅŸturmaktır. Aracın tamirinin yapılmış olması ve masraflarının ödenmiÅŸ olması DeÄŸer Kaybı Talebinde bulunulmasına engel deÄŸildir. Araçta deÄŸiÅŸen ve boyalı parça bulunması ve tramer kaydı oluÅŸması araç deÄŸer kaybı tazminatı talep edilebilmesi için yeterlidir.
Başvuru Yolları
Bu tazminatların talep edilebilmesi için Asliye Ticaret Mahkemesine, Tüketici Mahkemesine, Asliye Hukuk Mahkemesine ve Sigorta Tahkim Komisyonuna baÅŸvurulabilmesi mümkündür. Olayların özelliÄŸine ve taraflara göre davanın açılacağı yer ve görevli mahkeme deÄŸiÅŸiklik gösterebilmektedir. Ayrıca taraflar arabulucuk alternatif çözüm yöntemine de baÅŸvurabilir.
Söz konusu iÅŸlemler uzmanlık gerektirdiÄŸinden profesyonel hizmet almaktan kaçınılmaması gerekmektedir.
Davalar kazanın kusurlu taraflarına ve sigorta ÅŸirketlerine karşı açılabilmektedir. Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan baÅŸvurularda, yalnızca sigorta ÅŸirketine karşı hakeme baÅŸvurulabilir.
*Bu yazı genel bilgilendirme amacıyla yazılmıştır. Kazanın oluÅŸ ÅŸekli kusur oranları, kazaya karışan araçların türü ve tarafların ekonomik durumlarına baÄŸlı olarak profesyonel deÄŸerlendirme yapılması gerekmektedir.