Haber Detay

Seri Muhakeme Usulü

Seri Muhakeme Usulü, soruÅŸturma aÅŸamasına getirilmiÅŸ bir yeniliktir. 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren uygulanacaktır. KovuÅŸturma aÅŸamasında yığılmayı önlemeye yöneliktir. Henüz soruÅŸturma aÅŸamasında yargılamayı hükme baÄŸlamayı hedeflemektedir. Fakat belirli ÅŸartların bulunması zorunludur.

Öncelikler suçun, seri yargılama usulünün uygulanabileceÄŸi aÅŸağıdaki suçlardan biri olması gerekir:

1. Hakkı olmayan yere tecavüz (TCK m.154, ikinci ve üçüncü fıkra),
2. Genel güvenliÄŸin kasten tehlikeye sokulması (TCK m.170),
3. Trafik güvenliÄŸini tehlikeye sokma (TCK m.179, ikinci ve üçüncü fıkra),
4. Gürültüye neden olma (TCK m.183),
5. Parada sahtecilik (TCK m.197, ikinci ve üçüncü fıkra),
6. Mühür bozma (TCK m.203),
7. Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (TCK m.206),
8. Kumar oynanması için yer ve imkan saÄŸlama (TCK m.228, birinci fıkra),
9. Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin kullanılması (TCK m.268),
10. 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı AteÅŸli Silahlar ve Bıçaklar ile DiÄŸer Aletler Hakkında Kanunun 13 üncü maddesinin birinci, üçüncü ve beÅŸinci fıkraları ile 15 inci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen suçlar.
11. 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 93 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen suç,
12. 13/12/1968 tarihli ve 1072 sayılı Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen suç,
13. 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde belirtilen suç

 

SoruÅŸturma evresinin sonunda yargılamanın ertelenmesi kararı verilmediÄŸinde, Cumhuriyet Savcısı Seri Muhakeme usulü hakkında sanığı bilgilendirir. Bilgilendirme;

 

 a) Ä°snat edilen eylem, eylemin oluÅŸturduÄŸu suç ile bu suçun seri muhakeme usulü kapsamına girdiÄŸi,

b) Kamu davasının açılması için yeterli ÅŸüphenin bulunduÄŸu,

c) Özgür iradesiyle ve müdafi huzurunda kabul ettiÄŸi takdirde bu usulün uygulanacağı ve belirlenecek temel cezanın yarı oranında indirileceÄŸi,

ç) Cumhuriyet savcısı tarafından teklif edilen yaptırım hakkında talep doÄŸrultusunda mahkemenin hüküm kuracağı, bu hükme karşı itiraz kanun yoluna baÅŸvurabileceÄŸi,

d) Teklifin kabulünün ancak müdafi huzurunda gerçekleÅŸtirilebileceÄŸi, seçtiÄŸi bir müdafi yoksa istemi aranmaksızın kendisine bir müdafi görevlendirileceÄŸi,

e) Mahkeme tarafından hüküm kuruluncaya kadar her aÅŸamada seri muhakeme usulünden vazgeçebileceÄŸi,

f) Mahkemece verilen hükmün adli siciline kaydedileceÄŸi,

g) Bu usulün uygulanmasını kabul etmediÄŸi takdirde genel hükümlere göre hakkında iddianame düzenlenerek kamu davası açılacağı,

ÄŸ) Genel hükümlerin uygulanmasına geçilmesi halinde, seri muhakeme usulünü kabul ettiÄŸine iliÅŸkin beyanları ile bu usulün uygulanmasına dair diÄŸer belgelerin, soruÅŸturma ve kovuÅŸturma iÅŸlemlerinde delil olarak kullanılamayacağı,

 

 

Müdafi zorunludur. Sanık ve müdafine teklif savcılıkta bildirilir.

Åžüphelinin, teklifi müdafi huzurunda kabul etmesi hâlinde seri muhakeme usulü uygulanır. Talebi hâlinde teklifi deÄŸerlendirmesi için ÅŸüpheliye bir ayı aÅŸmamak üzere makul bir süre verilir. Åžüphelinin seçtiÄŸi bir müdafi bulunmaması halinde baro tarafından müdafi görevlendirilmesi istenilir.

 

Cezayı Cumhuriyet Savcısı belirler

 Cumhuriyet savcısı, Türk Ceza Kanununun 61 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hususları göz önünde bulundurarak, suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceÄŸi temel cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle cezayı ve/veya güvenlik tedbirini belirler.

Belirlenen yaptırımlar hakkında, Cumhuriyet savcısı tarafından, koÅŸulları bulunması hâlinde Kanunun 231 inci maddesine göre hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.

 Hapis cezası Cumhuriyet savcısı tarafından, koÅŸulları bulunması hâlinde; Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesine göre seçenek yaptırımlara çevrilebilir veya 51 inci maddesine göre ertelenebilir.

Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesine göre seçenek yaptırımlar;

a) Adlî para cezasına,

b) MaÄŸdurun veya kamunun uÄŸradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,

c) En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi saÄŸlamak amacıyla, gerektiÄŸinde barınma imkânı da bulunan bir eÄŸitim kurumuna devam etmeye,

d) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,

e) SaÄŸladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiÄŸi dikkat ve özen yükümlülüÄŸüne aykırı davranılarak suç iÅŸlenmiÅŸ olması durumunda; mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınmasına, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanmaya,

f) Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koÅŸuluyla kamuya yararlı bir iÅŸte çalıştırılmaya, çevrilebilir.

Ceza veya Yaptırım belirlendikten sonra tutanak düzenlenir.

Tutanakta; ÅŸüpheliye isnat edilen eylem, ÅŸüphelinin kabul beyanı, belirlenen sonuç ceza ve/veya güvenlik tedbiri ile uygulandığı takdirde hükmün açıklanmasının geri bırakılması, seçenek yaptırım veya hapis cezasının ertelenmesine iliÅŸkin hususlar yer alır. Kabul tutanağı Cumhuriyet savcısı ve ÅŸüpheli ile müdafi tarafından imzalanır.

Åžüpheli teklifi kabul etmesi halinde;

Åžüphelinin teklifi müdafi huzurunda kabul etmesi halinde ÅŸüpheli, aynı gün mahkemeye yönlendirilir.

Åžüphelinin teklifi reddetmesi halinde;

Åžüphelinin teklifi reddetmesi hâlinde Cumhuriyet savcısı tarafından buna iliÅŸkin tutanak düzenlenerek soruÅŸturma dosyasına eklenir.

Teklif Kabul edildikten sonra Cumhuriyet Savcısı tarafından TALEPNAME hazırlanarak Seri Muhakemeye Ä°liÅŸkin karar verilmesi için ASLÄ°YE CEZA MAHKEMESÄ°’ne gönderilir.

Mahkeme, talepnamenin verildiÄŸi gün incelemesini derhal yapar, ÅŸüpheliyi müdafi huzurunda seri muhakeme usulü ile ilgili olarak dinler ve usulü sonuçlandırır.  Mazeretsiz olarak mahkemeye gelmemesi halinde, ÅŸüpheli bu usulün uygulanmasından vazgeçmiÅŸ sayılır.

Mahkeme tarafından eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;

a) 12 nci maddeye aykırı olarak düzenlenen,

b) Belirlenen yaptırımda maddi hata yapılan,

c) Yaptırım hakkında Kanunun 231 inci veya Türk Ceza Kanununun 50 ve 51 inci maddelerinin uygulanmasında objektif koÅŸulların gerçekleÅŸmediÄŸi anlaşılan,

ç) Teklif edilen cezanın mahiyetine uygun bir güvenlik tedbiri belirtilmeyen,

Talepnamenin eksikliklerin tamamlanması amacıyla Cumhuriyet baÅŸsavcılığına gönderilmesine karar verilir.

 Cumhuriyet savcısı tarafından eksiklikler tamamlandıktan ve hatalı noktalar düzeltildikten sonra talepname yeniden düzenlenerek mahkemeye gönderilir.

Mahkeme Seri Muhakeme usulünün uygulanamayacağına karar verebilir.

Mahkemece, isnat olunan suçun seri muhakeme usulü kapsamında olmadığı veya Kanunun 250 nci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen ÅŸartların gerçekleÅŸmediÄŸi kanaatine varılması hâllerinde talep reddedilir. Bu durumda, dosya Cumhuriyet baÅŸsavcılığına gönderilir ve soruÅŸturma genel hükümlere göre sonuçlandırılır.

Mahkeme Seri Muhakeme usulüne göre karar verirken talepteki cezayı göz önünde bulundurur

Mahkeme, eylemin seri muhakeme usulü kapsamında olduÄŸu, bu usulün ÅŸüpheliye Kanunda öngörülen koÅŸullar çerçevesinde teklif edildiÄŸi ve ÅŸüphelinin bu teklifi müdafii huzurunda özgür iradesiyle kabul ettiÄŸi kanaatine varırsa talepte belirlenen yaptırım doÄŸrultusunda hüküm kurar.

• Seri muhakeme usul iÅŸlemleri SEGBÄ°S aracılığı ile yapılabilir.
• Hüküm; varsa maÄŸdur, suçtan zarar gören veya genel hükümlere göre katılma hakkını hâiz olan kiÅŸilere tebliÄŸ edilir.
• Cumhuriyet savcısının talebi doÄŸrultusunda kurulan hükme genel hükümler çerçevesinde itiraz edilebilir.
• Seri muhakeme usulü, yaÅŸ küçüklüÄŸü ve akıl hastalığı ile sağır ve dilsizlik hâllerinde uygulanmaz.
• 01 Ocak 2020 tarihinden önce kovuÅŸturma evresine geçilmiÅŸ, hükme baÄŸlanmış veya kesinleÅŸmiÅŸ dosyalarda seri muhakeme usulü uygulanmaz.